Wieńczysław Wygodny, właściciel zakładu w Olsztynie, ma samochód osobowy zarejestrowany pierwszy raz w 2005 r. Jak sprawdził w ewidencji, spalił on 3500 l benzyny w drugim półroczu 2011 r. Ma też auto dostawcze z 1996 r., które zużyło 2536 l benzyny. Posiada ponadto trzy ciężarówki (powyżej 3,5 t dmc) zarejestrowane po raz pierwszy w maju 1998 r., które zużyły łącznie 18 000 l oleju napędowego. W drugim półroczu 2011 r. kupił ciągnik siodłowy z naczepą (o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t) spełniający wymagania Euro 4 (dysponuje odpowiednim świadectwem homologacji), który zużył 4600 l oleju napędowego. Ma też w swoim zakładzie wózki widłowe z lat 90. na gaz propan-butan, które zużyły 330 l tego paliwa. Kto obliczy Opłatę za korzystanie ze środowiska musi obliczyć sam (lub zlecić to firmie). Nie wyliczy jej pracownik urzędu. Ponieważ jego pojazdy są objęte stawkami ryczałtowymi, zdecydował się na samodzielne wyliczenie opłaty. W tym celu zajrzał na stronę swojego urzędu marszałkowskiego, gdzie znalazł stawki opłat na 2011 r. zgodne z publikacją w Monitorze Polskim. Od znajomego przedsiębiorcy z branży transportowej dowiedział się jednak, że nie musi się trudzić i wyliczać wszystkiego na własnym kalkulatorze, bowiem na stronach niektórych urzędów urzędów marszałkowskich są kalkulatory opłatowe i można z nich skorzystać nieodpłatnie. Najlepsze są takie, które nie tylko wyliczają opłatę, ale i przeliczają ilość zużytego paliwa z litrów na tony. Taki właśnie znalazł na stronie urzędu marszałkowskiego województwa pomorskiego. Jednostkowe stawki opłat za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych są bowiem określane w obwieszczeniu w zł/MG (czyli w zł za tonę). Natomiast na fakturach, jakimi dysponuje przedsiębiorca, wielkość zużytego paliwa jest podawana w litrach. Przy obliczaniu opłaty należy więc przeliczyć litry na tony. W tym celu przedsiębiorca może skorzystać z przeliczników podanych w rozporządzeniu o wzorach wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz wysokości należnych opłat. Ale zamiast samodzielnie wykonywać takie obliczenia, łatwiej skorzystać z pomocy kalkulatora. Uwzględnia on oficjalnie ogłoszone przeliczniki (gęstość paliw) określone w rozporządzeniu o wzorach wykazów. Trzeba jednak bardzo przy tym uważać, bo jest ponad 100 rubryk i o pomyłkę nietrudno. Kalkulatory opłat można też znaleźć na niektórych portalach ekologicznych, korzystanie z aktualnych jest jednak często odpłatne. Korzystający z kalkulatora podaje tylko w odpowiednim rzędzie ilość zużytego paliwa w litrach. Następnie wyliczone automatycznie wielkości wpisuje do obowiązujących formularzy. Uwaga! Zanim skorzystasz z dostępnego w Internecie kalkulatora, sprawdź, czy zawiera on aktualne stawki za 2011 r. Ile od naszego przedsiębiorcy Wieńczysław Wygodny zapłaci: • za benzynę do auta osobowego z 2005 r. o stawce 11,34 zł/MG: 3500 l (2,643 t), opłata wynosi 29,97 zł, • za benzynę do auta dostawczego z 1996 r. o stawce 33,60 zł/MG: 2536 l (1,915 MG), opłata wynosi 63,33 zł, • za olej napędowy do trzech ciężarówek z 1998 r. o stawce 14,62 zł/MG: 18 000 l (15,12 MG) opłata wynosi 221, 05 zł, • za olej napędowy do ciągnika siodłowego (powyżej 3,5 t dopuszczalnej masy całkowitej) spełniającego normy Euro 4 o stawce 7,77 zł/MG: 4600 l (3,864), czyli 30,02 zł, • za gaz propan-butan do wózka widłowego z lat 90. o stawce 40,47 zł/MG: 330 l (0,165 MG), czyli 6,68 zł. W sumie kwota, jaką Wieńczysław Wygodny wyliczył za korzystanie ze środowiska, wyniesie 352,05 zł. Na wykazie w tabeli zbiorczej kwotę łączną zaokrągli do 1 złotego, czyli do 355 zł. Uwaga! Ponieważ przedsiębiorca korzystał z kalkulatora nie musiał samodzielnie przeliczać litrów na tony, bo kalkulator dokonuje automatycznie stosownego przeliczenia. Automatycznie też przemnaża przez ustalane na dany rok stawki. Jeżeli zakład nie ma innych źródeł zanieczyszczeń powietrza, to jest zwolniony z opłaty, ponieważ kwota za ten rodzaj zanieczyszczeń środowiska nie przekroczyła 400 zł za półrocze. Przedsiębiorca musi jednak złożyć stosowny wykaz w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego i przesłać taki sam tamtejszemu wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska. Za ciepłe pomieszczenia Za gazy i pyły z małych kotłów grzewczych można także zapłacić ryczałtem. Chodzi o urządzenia o nominalnej mocy cieplnej do 5 MW. Stawki zryczałtowane dla nich są ujęte w obwieszczeniu w tabeli I załącznika 2 do obwieszczenia. Można przy tym, podobnie jak przy rozliczeniach za spaliny z silników, skorzystać z kalkulatorów publikowanych w Internecie przez niektóre urzędy marszałkowskie. Uwaga! Z takich stawek można korzystać, jeżeli dla kotła nie jest wymagane pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów albo pozwolenie zintegrowane. Zazwyczaj nie potrzeba go przy urządzeniach o małej mocy. Przykład Spółka z woj. małopolskiego ma dwa obiekty w różnych miejscowościach, ogrzewa je kotłami o nominalnej mocy nieprzekraczającej 5 MW. Zakład w Bochni ogrzewa kocioł węglowy z rusztem stałym i ciągiem naturalnym. W drugim półroczu 2011 r. spalono w nim 18 ton węgla. Zakład w Limanowej ogrzewa kocioł, w którym jest stosowane drewno. W ciągu drugiego półrocza 2011 r. spalono w nim 48 t drewna. Podstawiamy dane do kalkulatora i odczytujemy wyniki. Nasz przedsiębiorca zapłaci: – za węgiel spalony w kotle węglowym: 18 t po 27,58 zł/t opłata wynosi 496,44 zł, – za spalone drewno: 48 t po 4,06 zł/t opłata wynosi 194,88 zł Opłata za korzystanie ze środowiska wyniesie 691,32 zł. Kwota podana w wykazie po zaokrągleniu wyniesie 691 zł. Przedsiębiorca będzie musiał wpłacić pieniądze za korzystanie ze środowiska za drugie półrocze 2011 r., bo jest to więcej niż 400 zł. Za spaliny z kotłów do ogrzewania pomieszczeń rozliczy się z marszałkiem województwa małopolskiego, a sprawozdanie prześle zarówno marszałkowi województwa, jak i wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska. Ponieważ jedno z urządzeń znajduje się w Bochni, a drugie w Limanowej, przedsiębiorca będzie musiał w tabeli C z załącznika nr 2 rozporządzenia w sprawie wykazów odrębnie podać wysokość opłaty za emisję spalin z poszczególnych pieców, znajdują się one bowiem w różnych gminach. Niektóre firmy muszą płacić za wody opadowe lub roztopowe pochodzące z trwale utwardzonych powierzchni. Ale nie wszystkie. Te, których wody deszczowe spływają do cudzej kanalizacji, nie muszą rozliczać się z marszałkiem, bo za ścieki płaci np. oczyszczalnia. Za ścieki do rzeki, jeziora lub gruntu Trzeba natomiast płacić za ścieki, które systemem kanalizacyjnym (czyli nawet kilkunastometrowym otwartym wybetonowanym rowem) spływają do rzeki, jeziora lub ziemi. Opłata jest zryczałtowana. Określa ją § 5 rozporządzenia w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska. Żeby ją wyliczyć, należy ustalić, o jaką powierzchnię chodzi. Dla: • terenów przemysłowych, składowych lub baz transportowych stawka wynosi 0,26 zł na rok za mkw. powierzchni, • portów i lotnisk – 0,062 zł na rok za 1 mkw. powierzchni, • dróg i parkingów o nawierzchni szczelnej, w tym położonych w bazach czy na terenach przemysłowych – 0,051 zł na rok za mkw. powierzchni, • powierzchni parkingów o nawierzchni nieszczelnej, o liczbie miejsc parkingowych powyżej 500 samochodów, w tym położonych na terenach baz i przemysłowych – 0,077 zł na rok za mkw. Inaczej liczy się powierzchnie dróg i parkingów o nawierzchni szczelnej położone w miastach o gęstości zaludnienia prze- kraczającej 1300 osób/km kw. – stawka wynosi wówczas 0,037 zł na rok za 1 mkw. Powierzchnię ustala się na podstawie ewidencji gruntów i budynków oraz danych wchodzących w skład państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Nie płaci się natomiast za wody deszczowe spływające z dachów i trawników. Czasem takie opłaty pobierają samorządy na utrzymanie kanalizacji, ale nie mają one nic wspólnego z opłatami wnoszonymi do marszałka. Jeżeli firma działała w danym miejscu przez cały rok, to stawkę półroczną oblicza się, dzieląc roczną przez 2. Jeżeli jednak ktoś rozpoczął w danym miejscu działalność i zajmował obiekt np. przez 48 dni w ciągu półrocza, to trzeba przejść na stawki dzienne. Jak się je liczy, najlepiej zapytać w urzędzie marszałkowskim, bo są przynajmniej dwa sposoby ich wyliczania. Przykład Na terenie zespołu hotelowego w Łebie znajduje się 2896 mkw. dróg i parkingów o szczelnej nawierzchni, z której własną kanalizacją deszczową odprowadzane są do rzeki wody opadowe. Firma ma pozwolenie wodnoprawne na odprowadzanie wód opadowych. Opłata roczna wynosi: 2896 mkw. x 0,051 zł/mkw. = 147,70 zł Kwotę tę trzeba podzielić na dwie płatności półroczne, czyli w I półroczu 2011 r. opłata za wody roztopowe i opadowe wyniesie: 147,70 : 2 = 73,85 zł Na wykazie firma poda więc 74 zł. Firma ma też parking o powierzchni nieszczelnej przeznaczony na 150 aut. Nie musi się za niego rozliczać, ponieważ robi się to dla obiektów przeznaczonych na więcej niż 500 aut. Ponieważ kwota do zapłacenia nie przewyższa 400 zł, nie wnosi się jej na konto urzędu marszałkowskiego. Wody spływające z terenu firmy do kanalizacji deszczowej wpływają do rzeki. Gdyby wpadały do jeziora, to – zgodnie z § 7 rozporządzenia o opłatach za korzystanie ze środowiska – trzeba by zapłacić dwukrotnie więcej. Natomiast o 500 proc. wzrosłaby opłata, gdyby zakład nie miał pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód deszczowych do rzeki i musiał uiścić opłatę podwyższoną.